سکته قلبی یکی از جدیترین و خطرناکترین مشکلات قلبی است که زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از عضله قلب بهطور ناگهانی قطع شود. این قطع جریان معمولاً به دلیل بسته شدن یکی از رگهای کرونری اتفاق میافتد. زمانی که خون و اکسیژن به عضله قلب نرسد، سلولهای آن بخش شروع به آسیب دیدن و مرگ میکنند و اگر درمان دیر انجام شود، امکان نجات بافت قلبی کاهش مییابد.
یکی از اصلیترین دلایل سکته قلبی، تجمع پلاکهای چربی داخل رگهاست؛ حالتی که به آن آترواسکلروز میگویند. این پلاکها به مرور زمان رگها را تنگ میکنند و با یک استرس ناگهانی، پارگی یا لخته خون، راه رگ به طور کامل بسته میشود. عوامل دیگری مثل فشار خون بالا، دیابت، کلسترول زیاد، چاقی، سیگار، نداشتن فعالیت بدنی و استرس مزمن نیز احتمال این اتفاق را بیشتر میکنند.
علائم سکته قلبی در بسیاری از افراد ناگهانی و شدید هستند. مهمترین علامت، درد یا فشار سنگین در وسط سینه است که ممکن است به بازوی چپ، گردن، فک یا پشت انتشار پیدا کند. تنگی نفس، حالت تهوع، تعریق سرد، سرگیجه، ضعف و اضطراب شدید هم از نشانههای شایع هستند. زنان گاهی علائم غیرتیپیک مانند درد معده، خستگی شدید یا احساس سوزش در قفسه سینه را تجربه میکنند، که همین موضوع باعث تأخیر در تشخیص میشود.
درمان سکته قلبی باید در سریعترین زمان ممکن انجام شود. هرچه زمان بیشتری بگذرد، بخش بزرگتری از عضله قلب از بین میرود. درمانهای اورژانسی شامل باز کردن رگ مسدود شده با داروهای ضد لخته، آنژیوپلاستی یا گذاشتن استنت است. در برخی موارد، اگر رگها بسیار آسیبدیده باشند، جراحی بایپس قلب انجام میشود تا مسیر جدیدی برای جریان خون ایجاد شود.
پیشگیری از سکته قلبی بسیار مهمتر و مؤثرتر از درمان آن است. کنترل فشار خون، کاهش چربی خون، ترک سیگار، داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، کنترل وزن و مدیریت استرس از مهمترین اقدامات پیشگیرانه هستند. افرادی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند، باید بیشتر مراقب باشند و معاینات دورهای انجام دهند.
در نهایت، آگاهی از علائم و مراجعه سریع به اورژانس جان بسیاری از افراد را نجات میدهد. سکته قلبی همیشه ناگهانی است، اما با سبک زندگی سالم میتوان تا حد زیادی احتمال وقوع آن را کاهش داد.