جراحیهای لاغری یا باریاتریک، یکی از مؤثرترین روشها برای افرادی است که سالها با چاقی شدید، اضافهوزن مقاوم و بیماریهای وابسته مثل دیابت نوع دو، فشار خون و چربی خون درگیر بودهاند. این نوع جراحیها زمانی پیشنهاد میشوند که رژیم غذایی، ورزش و تغییر سبک زندگی دیگر پاسخ مناسبی نمیدهند و شاخص توده بدنی بیمار در محدوده خطر قرار دارد.
یکی از پرطرفدارترین روشها در سالهای اخیر، اسلیو معده است. در این روش حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد معده برداشته میشود و فقط یک لوله باریک باقی میماند. این کار باعث کاهش اشتها، کم شدن هورمون گرسنگی و کاهش حجم غذا میشود. اسلیو معده معمولاً برای افرادی مناسب است که چاقی شدید دارند اما دچار ریفلاکس معده یا بیماریهای پیچیده گوارشی نیستند. کاهش وزن در این روش سریع و چشمگیر است و بیمار معمولاً ظرف یک سال بخش زیادی از وزن اضافه خود را از دست میدهد.
روش دیگری که محبوبیت زیادی دارد، جراحی بایپس معده است. در بایپس، حجم معده بسیار کوچک میشود و مسیر روده نیز کوتاهتر میشود تا جذب کالری کاهش پیدا کند. این روش علاوه بر کاهش اشتها، سطح قند خون را نیز بهطور چشمگیری کنترل میکند. به همین دلیل جراحی بایپس یکی از بهترین درمانها برای دیابت نوع دو در افراد چاق محسوب میشود. بیمارانی که ریفلاکس شدید دارند یا چاقی خیلی بالا را تجربه میکنند، معمولاً کاندیدهای مناسب برای بایپس معده هستند.
بهجز این دو روش اصلی، تکنیکهای دیگری مانند مینیبایپس معده، بالن معده و باندینگ نیز وجود دارند که بسته به شرایط بیمار و نظر جراح انتخاب میشوند. اما جراحیهای اصلی و استاندارد جهانی همچنان اسلیو معده و بایپس معده هستند؛ چراکه تأثیر طولانیمدت و علمی آنها ثابت شده است.
نکته مهم این است که جراحی لاغری فقط یک عمل نیست؛ یک “شروع جدید” برای سبک زندگی است. بیمار باید پس از جراحی، برنامه غذایی سالم، فعالیت منظم و مکملهای تجویزشده را جدی بگیرد تا نتیجه پایدار و سالم بماند. اگر مراقبتها درست انجام شود، کاهش وزن قابلتوجه، افزایش اعتمادبهنفس و بهبود کیفیت زندگی کاملاً قابلدستیابی است.
در نهایت، انتخاب بهترین روش جراحی به شرایط جسمی، شاخص توده بدنی، بیماریهای همراه و نظر جراح متخصص بستگی دارد. آگاهی از تفاوتها و مزایا به بیمار کمک میکند تصمیمی مطمئن بگیرد و با خیال راحت وارد مسیر کاهش وزن شود.